Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học: Formosa đã tự ý thay đổi công nghệ xử lý cốc

Góp ý dự thảo Luật chuyển giao công nghệ (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng nếu không có các quy định chặt chẽ thì sẽ bị một số nhà đầu tư nước ngoài "lách" để đánh tráo công nghệ. 

Ngày 11/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật chuyển giao công nghệ (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cho rằng, dự luật cần quy định để làm sao Bộ Khoa học và những người có thẩm quyền quản lý nhà nước lĩnh vực này can thiệp được vào quá trình chuyển giao công nghệ, đặc biệt là công nghệ từ nước ngoài vào. "Trong các dự án, hầu như cơ quan quản lý nhà nước tiếp cận với công nghệ của họ là rất khó", ông Dũng phát biểu.

Lấy ví dụ trường hợp công nghệ của Formosa Hà Tĩnh, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học cho hay, dù đây là tập đoàn công nghệ cao, nhưng nếu quản lý nhà nước và các quy định pháp luật không chặt chẽ thì có thể họ lách, đưa công nghệ không phù hợp vào, "kiểm tra không kỹ thì họ vẫn có thể đưa công nghệ khác vào".

Ông Phan Xuân Dũng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội.

Ông Dũng đơn cử, qua kiểm tra đã phát hiện Formosa tự ý thay đổi công nghệ nghệ xử lý cốc, từ công nghệ xử lý cốc khô (có nghĩa là công nghệ thân thiện) sang công nghệ xử lý cốc ướt (là công nghệ phát tán rất nhiều chất thải, đặc biệt là khí thải); hoặc yêu cầu họ phải có hồ điều hoà xử lý nước trước khi đưa ra khỏi khu vực nhà máy..., nhưng "do chúng ta kiểm soát không kỹ, giao cho họ cả một diện tích đất rộng, nên khó kiểm tra, rà soát hết".

Cũng theo ông Dũng, ở dự án bô xít Tây Nguyên là tập đoàn lớn thực hiện, họ nói đưa công nghệ cao vào nhưng thực tế có vấn đề khác.

"Luật phải đưa ra quy định chặt chẽ về chuyển giao công nghệ để có thể kiểm tra được, làm sao nước ngoài không lợi dụng kẽ hở để đưa công nghệ lạc hậu vào", Chủ nhiệm Phan Xuân Dũng đề nghị.

Đồng tình, Ủy viên thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, dự luật chưa quy định rõ về chuyển giao theo cấp bậc công nghệ. Theo ông Nhưỡng, giá trị công nghệ phụ thuộc hoàn toàn vào cấp bậc công nghệ, ví dụ phát minh khác với sáng chế, sáng chế lại khác với các giải pháp hữu ích… Ông đề nghị dự luật cần quy định chặt chẽ về trách nhiệm thẩm định công nghệ.

"Chúng ta phải quy định rất rõ trách nhiệm của Hội đồng và cơ quan thẩm định, nếu phát hiện thẩm định sai thì phải liên đới trách nhiệm, kể cả tính chuyện xử lý trách nhiệm hình sự, tránh tình trạng nhập thiết bị tỷ đô, gây lãng phí thất thoát cho nhà nước", đại biểu Nhưỡng nói.

Ngày 22/11, Quốc hội sẽ thảo luận ở Hội trường về dự án Luật nêu trên.

Anh Minh - Báo VnExpress